Bağımlı Kişilik Bozukluğu (Dependent Personality Disorder), kişinin aşırı derecede başkalarının onayına ve rehberliğine ihtiyaç duyduğu bir kişilik bozukluğudur. Bu bozukluğa sahip olan kişiler, kendi düşünce ve kararlarını almakta güçlük çekerler ve başkalarının yönlendirmesi olmadan kendilerini eksik veya yeteneksiz hissederler. Bağımlı kişilik bozukluğu olan kişilerin belirtileri ve nedenleri aşağıda açıklanmıştır:
Belirtiler:
- Başkalarının Sürekli Onayı İhtiyacı: Bağımlı kişilik bozukluğu olan bireyler, başkalarının sürekli onayına, rehberliğine ve yardımına bağımlı hale gelirler. Kendi kararlarını almaktan çekinirler.
- Karar Verme Güçlüğü: Bu kişiler, kendi yaşamlarıyla ilgili kararlar vermekte zorlanır ve sıklıkla başkalarının kararlarını kabul ederler.
- Kendini Eksik Hissetme: Bağımlı kişilik bozukluğu olan bireyler, kendilerini eksik veya yetersiz hissederler ve başkalarına olan bağımlılıkları bu hissi gidermeye yöneliktir.
- Çatışma ve Eleştiriye Hassasiyet: Eleştiriye karşı aşırı hassas olurlar ve başkalarının gözünde olumsuz bir şekilde görünmekten korkarlar.
- Bağımlı İlişkiler: Bu kişiler, sıklıkla bağımlı ilişkiler geliştirirler. Bu ilişkilerde, diğer kişilerin taleplerini yerine getirme ve onları memnun etme konusunda aşırı bir çaba gösterirler.
Nedenler:
Bağımlı kişilik bozukluğunun nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörler etkili olabilir:
- Çocukluk Deneyimleri: Aile içi ilişkiler, özellikle aşırı koruyucu veya aşırı eleştirel ebeveynler, bu bozukluğun gelişiminde etkili olabilir.
- Genetik Faktörler: Aile geçmişi ve genetik faktörler bağımlı kişilik bozukluğunun ortaya çıkmasında rol oynayabilir.
- Kişilik Gelişimi: Kişilik gelişimi sürecinde yaşanan zorluklar, kişilik bozukluklarının gelişimine katkıda bulunabilir.
Tedavi:
Bağımlı kişilik bozukluğu tedavi edilebilir ve genellikle terapi ile yönetilir. Kognitif-Davranışçı Terapi (KDT) ve Psikoterapi, bu bozukluğun tedavisinde yaygın olarak kullanılan terapi türleridir. Bu terapiler, kişinin kendine güvenini artırmaya, bağımlı ilişki kalıplarını anlamalarına ve değiştirmelerine yardımcı olur.
Ayrıca, ilaç tedavisi, bu bozukluğun semptomlarını yönetmeye yardımcı olabilir. Ancak, ilaçlar yalnızca semptomları hafifletmeye yardımcı olurken, temel nedenleri tedavi etmezler.
Bağımlı kişilik bozukluğu olan kişilere yardım eden bir uzmanla çalışmak, daha sağlıklı ilişkiler kurmalarına ve kendi özsaygılarını geliştirmelerine yardımcı olabilir. Bu bozukluk tedavi edilebilir ve kişinin yaşam kalitesini artırabilir.
