Hastalık Kaygısı Bozukluğu Nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavisi nasıl olmalıdır?
Hastalık Kaygısı Bozukluğu halk arasında kullanılan adıyla ”hastalık hastası” nedir ? Birey kendinde bu rahatsızlığın olduğunu nasıl anlar?
Hastalık kaygısı bozukluğu, kişinin sürekli olarak ciddi bir hastalığa yakalanma korkusuyla yaşadığı bir anksiyete bozukluğudur. Bu rahatsızlık, kişinin normalden çok daha fazla sağlık endişesi taşıdığı bir durumu ifade eder. Hastalık kaygısı bozukluğu, belirtileri, nedenleri ve tedavisi hakkında aşağıdaki bilgilere sahiptir:
Belirtiler:
- Sürekli Sağlık Endişesi: Kişi, sürekli olarak sağlık sorunlarına odaklanır ve bu sorunların kendisine zarar vereceği veya ölümcül olacağı konusunda yoğun kaygı duyar.
- Sürekli Semptom İzleme: Kişi, vücudundaki her türlü semptomu aşırı dikkatle izler ve bu semptomları sürekli olarak sağlık sorunlarına bağlar.
- Doktor Hopping: Hastalık kaygısı bozukluğu yaşayan kişiler, sürekli farklı doktorlara veya sağlık uzmanlarına başvurabilirler, ancak her seferinde tatmin edici bir yanıt alamazlar.
- Fiziksel Belirtiler: Bu kaygı bozukluğu, kişinin fiziksel olarak gergin ve endişeli hissetmesine yol açabilir. Bu belirtiler arasında titreme, terleme, mide bulantısı ve baş ağrısı yer alabilir.
- Sosyal İzolasyon: Kişi, sağlık sorunlarından kaçınmak için sosyal aktivitelerden kaçınabilir ve normal yaşamını sınırlayabilir.
Nedenleri:
Hastalık kaygısı bozukluğu, birden çok faktörün etkileşimi sonucunda ortaya çıkabilir. Bunlar şunlar olabilir:
- Genetik Faktörler: Aile geçmişi, bu tür anksiyete bozukluklarına yatkınlık gösterebilir.
- Çocukluk Dönemi Deneyimleri: Travmatik veya endişe verici sağlık deneyimleri, ilerleyen yaşlarda hastalık kaygısı bozukluğunun gelişmesine katkıda bulunabilir.
- Biyolojik Faktörler: Beyin kimyası veya işleyişi ile ilgili sorunlar hastalık kaygısı bozukluğunun gelişiminde rol oynayabilir.
- Kişilik Özellikleri: Mükemmeliyetçilik, obsesif-davranışlar veya aşırı endişeli bir kişilik, hastalık kaygısı bozukluğunun riskini artırabilir.
Tedavi:
Hastalık kaygısı bozukluğunun tedavisi, bir dizi yöntem içerebilir ve tedavi planı kişinin ihtiyaçlarına göre uyarlanmalıdır. Tedavi seçenekleri şunlar olabilir:
- Psikoterapi (Konuşma Terapisi): Kognitif davranış terapisi (KDT) bu bozukluğun tedavisinde yaygın olarak kullanılır. Bu terapi, kişinin düşünce kalıplarını ve davranışlarını değiştirmesine yardımcı olur.
- İlaç Tedavisi: Bazı durumlarda, antidepresanlar veya anksiyolitik ilaçlar hastalık kaygısı bozukluğunun semptomlarını hafifletebilir. Bir psikiyatristin reçetesiyle kullanılırlar.
- Stres Yönetimi ve Ruh Sağlığı Eğitimi: Kişinin stres yönetimi becerilerini geliştirmesi ve sağlıkla ilgili bilgileri daha sağlıklı bir şekilde işlemesi için eğitim alması faydalı olabilir.
- Destek Grupları: Diğer insanlarla benzer deneyimleri paylaşan destek grupları, duygusal destek sağlayabilir ve bilgi paylaşımına yardımcı olabilir.
Tedavi, kişinin semptomlarına ve ihtiyaçlarına bağlı olarak değişebilir. Hastalık kaygısı bozukluğu tedavi edilebilir bir durumdur, bu nedenle profesyonel yardım almak önemlidir. Bir psikiyatrist veya psikoterapist, uygun tedavi seçeneklerini değerlendirmek ve kişiyi daha sağlıklı bir yaşam tarzına yönlendirmek için yardımcı olabilir.